AKBELEN ORMANI’NDAKİ MADEN OCAĞI HALK SAĞLIĞINI TEHDİT EDİYOR: HAVA KALİTESİ ENDİŞE VERİCİ BOYUTLARDA
Muğla’nın Milas ilçesine bağlı İkizköy ve Akbelen Ormanı bölgelerinde halk ve çevre sağlığına yönelik yapılan incelemeler sonucunda, TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği tarafından hazırlanan rapor tamamlandı. Raporda, Akbelen bölgesinde faaliyet gösteren maden ocağının, yerel halk sağlığını tehdit ettiği belirtilerek, bu işletmenin durdurulması ve maden alanlarının en kısa sürede rehabilite edilmesi gerektiği vurgulandı.
Yeniköy ve Kemerköy Elektrik Üretim ve Ticaret A.Ş.’nin kömür çıkarmak amacıyla yaptığı patlatmalar sonrası, İkizköy ve Akbelen Ormanı’nda yaşayan halk, Muğla Büyükşehir Belediyesi’ne hava kalitesinin ölçülmesi talebiyle başvuruda bulundu. EGEÇEP Eş Sözcüsü Avukat İpek Sarıca’nın başvurusu üzerine, belediye İkizköy Mahallesinde 30 gün süreyle PM10 ölçümü yapmak üzere İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) Başkanlığı Avrupa Yakası Çevre Laboratuvarı ile iş birliği yaptı.
TMMOB Çevre Mühendisleri Odası Muğla İl Temsilciliği, ölçüm sonuçlarına ilişkin yaptığı yazılı açıklamada, bir bölgedeki hava kalitesini ve bu hava kalitesinin sağlık üzerindeki potansiyel etkilerini belirlemek için hava kalitesi indeksinin (HKİ) yaygın olarak kullanılan bir ölçüt olduğunu belirtti. Açıklamada, HKİ değerlerinin 100’ün üzerinde olduğu durumlarda hava kalitesinin sağlık açısından tehlikeli olduğuna dikkat çekildi.
16 Mayıs ile 14 Haziran tarihleri arasında yapılan ölçümlerin sonuçlarına dikkat çekilen açıklama şöyle:
“Ulusal ve ulusalararası kabul gören mevzuat ve uygulamalarda, PM10 değerleri günlük ve/veya yıllık ortalamalara göre değerlendirilmektedir. Bu nedenle bu raporda günlük PM10 ortalamaları incelenmiştir. 16/05/2024 ile 14/06/2024 tarihi aralığında yapılan 30 günlük ölçümlerde 45,6 – 206,4 μg/m3 aralığında ve ortalama 110,8 μg/m3 olarak PM10 tespit edilmiştir. Bu değer, 15 μg/m3 olan WHO ve 40 μg/m3 olan AB ve Türkiye Cumhuriyeti Mevzuatı yıllık PM10 ortalaması sınır değerlerinin oldukça üzerindedir. Ancak, ölçüm periyodu 1 yılın altında olduğu için doğrudan bu verilerin karşılaştırılması yeterli bir sonuç vermeyecektir. Günlük PM10 ortalamaları incelendiğinde, yapılan tüm ölçümler WHO’nun 45 μg/m3 olan kılavuz değerinin üzerinde çıkmıştır. Bununla beraber 30 günlük ölçüm periyodu içinde AB ve Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı için 50 μg/m3 olan sınır değeri 27 kere aşmıştır. AB ve Türkiye Cumhuriyeti mevzuatı için günlük PM10 değeri yıl içinde en fazla 35 kere aşılabilirken, ölçüm noktasında ölçüm periyodunun yüzde 90’ında aşılmıştır.
“HALK SAĞLIĞINI TEHDİT EDEN BU İŞLETME DURDURULMALI”
Ölçüm sonuçlarından 30 günlük değerlerin ortalaması 110,8 μg/m3 olarak PM10 tespit edilmiş. Ölçüm sonuçlarına göre insanlarda oluşturabileceği olası etkiler özellikle kırılgan gurupların(akciğer rahatsızlığı olan bireyler, çocuklar, yaşlılar, kronik rahatsızlıkları olan bireyler vb.) sağlıkları üzerinde olumsuz etkileri görülür. 05/06/2024-06/06/2024 tarihlerinde ölçülen değerlerin 200 µg/m3 üzerinde tespit edilmesi ile hava kalitesi indeksi, AQI, sağlık açısından alarm işaretini gösterir. Yani sağlıklı bir bireyde dahi ciddi sağlık etkileri görülebileceğinden, insanlar açısından tedavisi zor olabilecek hastalıklara neden olabilecektir. Son olarak; küresel ısınma ve iklim değişikliği gerçeği de göz önüne alındığında, yerel halk sağlığını da tehdit eden bu işletmenin durdurulması ve maden alanların en kısa sürede rehabilite edilmesi gerekmektedir.”